اعْلَمُوا أَنَّمَا الْحَیَاةُ الدُّنْیَا لَعِبٌ وَلَهْوٌ وَزِینَةٌ وَتَفَاخُرٌ بَیْنَکُمْ وَتَکَاثُرٌ فِی الأمْوَالِ وَالأوْلادِ کَمَثَلِ غَیْثٍ أَعْجَبَ الْکُفَّارَ نَبَاتُهُ ثُمَّ یَهِیجُ فَتَرَاهُ مُصْفَرًّا ثُمَّ یَکُونُ حُطَامًا وَفِی الآخِرَةِ عَذَابٌ شَدِیدٌ وَمَغْفِرَةٌ مِنَ اللَّهِ وَرِضْوَانٌ وَمَا الْحَیَاةُ الدُّنْیَا إِلا مَتَاعُ الْغُرُورِ﴿20﴾
آيه تبیین زندگى بشر در دنيا است
وَ زِينَةٌ:
علاقه قلبى بزينت لباس و مسكن و خودآرائى و خودنمائى
در انظار مردم است.
وَ تَفاخُرٌ بَيْنَكُمْ:
تطاول بر اولياى خدا به مال و اولاد و خدم، اظهار فخر و برترى و تقدم در فضيلت در انظار عموم است.
وَ تَكاثُرٌ فِي الْأَمْوالِ وَ الْأَوْلادِ:
و نيز اظهار عظمت و قدرت در انظار مردم بداشتن ثروت و زيادى فرزند وجميع اموال غير حلال.
آیه شریفه می خواهد نگاه دقیق مارا به دنیا رقم بزند
سپس با ذكر يك مثال آغاز و پايان زندگى دنيا را در برابر ديدگان انسانها مجسّم ساخته، مىفرمايد:
کَمَثَلِ غَیْثٍ أَعْجَبَ الْکُفَّارَ نَبَاتُهُ ثُمَّ یَهِیجُ فَتَرَاهُ مُصْفَرًّا ثُمَّ یَکُونُ حُطَامًا
همانند بارانى كه محصولش كشاورزان را در شگفتى فرو مىبرد، سپس خشك مىشود به گونهاى كه آن را زرد رنگ مىبينى، سپس تبديل به كاه مىشود»
سپس به بازده عمر و نتيجه و محصول نهائى آن پرداخته، مى افزايد: «و در آخرت (از دو حال خارج نيست) (وَ فِي الْآخِرَةِ عَذابٌ شَدِيدٌ وَ مَغْفِرَةٌ مِنَ اللَّهِ وَ رِضْوانٌ).: عذاب شديد است يا مغفرت و رضاى الهى» در اين قسمت از آيه" مغفرت" قبل از" رضوان" آمده، براى اينكه كسى كه مى خواهد به رضوان خدا درآيد، بايد قبلا به وسيله مغفرت خدا شستشو و تطهير شده باشد. و نيز در اين جمله مغفرت را توصيف كرد به اينكه از ناحيه خداست، ولى عذاب را چنين توصيفى نكرد. مطلوب اصلى و آن غرضى كه خلقت به خاطر آن بوده مغفرت است نه عذاب، و اين خود انسان است كه باعث عذاب مىشود، و با خروجش از زى بندگى و عبوديت آن را پديد مىآورد.
و سر انجام آيه را با اين جمله پايان مىدهد:
(وَ مَا الْحَياةُ الدُّنْيا إِلَّا مَتاعُ الْغُرُورِ).
و (به هر حال) زندگى دنيا جز متاع و فريب نيست»!
جمله «دنيا متاع غرور است» مفهومش اين است كه دنیا ابزار فریب است براى كسانى است كه دنيا را هدف نهائى قرار مى دهند و به آن دل مى بندند، و آخرين آرزويشان وصول به آن است،« تَغُرُّ وَ تَضُرُّ وَ تَمُرُّ.حکمت407» اما دنیا می تواند ابزارنجات و وسيله اى براى وصول به ارزشهاى والاى انسانى و سعادت جاودان برای کسانی باشد که دنیا را مزرعه آخرت، و پلى براى رسيدن به آن هدفهاى بزرگ بدانند.«ان الدنیا... مَسْجِدُ اَحِبّاءِ اللّهِ وَ مُصَلّى مَلائِکَةِ اللّهِ وَ مَهْبِطُ وَحْىِ اللّهِ وَ مَتْجَرُ اَوْلِیاءِ اللّه.حکمت126»
سَابِقُوا إِلَى مَغْفِرَةٍ مِنْ رَبِّکُمْ وَجَنَّةٍ عَرْضُهَا کَعَرْضِ السَّمَاءِ وَالأرْضِ أُعِدَّتْ لِلَّذِینَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَرُسُلِهِ ذَلِکَ فَضْلُ اللَّهِ یُؤْتِیهِ مَنْ یَشَاءُ وَاللَّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِیمِ ﴿٢١﴾